Bản đồ chiến sự Nga – Ucraina - kỳ 2
Bản đồ chiến sự Nga – Ucraina - kỳ 2
Cuộc chiến từ trên không
Vũ Minh Châu
Công ty cổ phần Chân Châu
1. Các loại ảnh vệ tinh nào được dùng trong chiến tranh Nga Ucraina
Trong chiến tranh Nga - Ukraine từ năm 2022 đến nay, nhiều loại ảnh vệ tinh đã được sử dụng nhằm mục đích thu thập thông tin tình báo, giám sát hoạt động quân sự và hỗ trợ cho các quyết định chiến lược. Các loại ảnh vệ tinh thường được sử dụng bao gồm:
- Ảnh vệ tinh quang học: Cung cấp hình ảnh rõ nét về bề mặt trái đất, thường được sử dụng để xác định vị trí và chuyển động của lực lượng quân sự, thiết bị và cơ sở hạ tầng.
- Ảnh vệ tinh radar (SAR): Sử dụng công nghệ radar để ghi lại hình ảnh, có khả năng hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết, ngay cả trong bóng tối. Loại ảnh này hữu ích cho việc theo dõi các chuyển động cũng như phát hiện mục tiêu ẩn.
- Ảnh vệ tinh đa phổ (multispectral) và siêu phổ (hyperspectral): Cung cấp thông tin về các thông số đa dạng của bề mặt đất, bao gồm vật liệu và tình trạng mặt đất, từ đó có thể phân tích các khu vực tiềm năng.
- Dữ liệu từ các vệ tinh thương mại: Nhiều công ty tư nhân đã cung cấp dịch vụ chụp ảnh vệ tinh với độ phân giải cao, hỗ trợ các bên trong việc thu thập thông tin thời gian thực.
- Ảnh vệ tinh quân sự: Nhiều quốc gia tham gia xung đột sử dụng vệ tinh quân sự của riêng họ để thu thập thông tin và giám sát.
Việc sử dụng các loại ảnh vệ tinh này đã đóng vai trò quan trọng trong việc lên kế hoạch và thực hiện các hoạt động quân sự trong xung đột giữa Nga và Ukraine. Các tổ chức và chính phủ cũng đã sử dụng dữ liệu này để phân tích tình hình chiến sự và đưa ra phản ứng thích hợp.
2. Các ảnh vệ tinh chỉ rõ các mục tiêu trước và sau khi có tấn công bằng đạn, tên lửa, UAV và pháo...
Các ảnh vệ tinh có thể giúp xác định các mục tiêu trước và sau khi xảy ra tấn công bằng đạn, tên lửa, UAV (máy bay không người lái) và pháo bằng cách sử dụng một số phương pháp phân tích hình ảnh:
a. Trước tấn công:
- Ảnh vệ tinh sẽ cho thấy vị trí của các cơ sở quân sự, kho vũ khí, trại lính hoặc các cơ sở hạ tầng quan trọng như cầu, đường và nhà máy.
- Có thể phân tích mức độ hoạt động trong khu vực qua việc theo dõi sự hiện diện của thiết bị quân sự và số lượng lính.
b. Sau tấn công:
- Hình ảnh vệ tinh sẽ cho thấy thiệt hại, như sự hiện diện của các hố bom, sự phá hủy của các công trình, hoặc sự thay đổi trong cấu trúc địa hình.
- Có thể so sánh các bức ảnh trước và sau tấn công để đánh giá mức độ thiệt hại và hiệu quả của cuộc tấn công.
c. Phân tích:
- Các công cụ phân tích hình ảnh có thể giúp nhận diện các thay đổi và đo lường độ lớn của thiệt hại.
- Sử dụng công nghệ AI để tự động xác định các mục tiêu và đánh giá thiệt hại.
Các ảnh vệ tinh này thường được công bố bởi nhiều cơ quan, tổ chức nghiên cứu và công ty vệ tinh thương mại. Một số công ty như Maxar Technologies và Planet Labs đã cung cấp nhiều hình ảnh liên quan đến cuộc xung đột này.
3. Một số hình ảnh vệ tinh phản ảnh tình hình chiến sự Nga – Ucraina
3.1 Đánh giá thiệt hại khu dân cư sau tấn công
Tại thành phố Sumy, nhiều tòa nhà cũng bị hư hại do cuộc xung đột. Hình ảnh vệ tinh chụp ngày 18/7/2021 (Hình 1a) được so sánh với hình chụp ngày 16/3/2022 (Hình 1b) cho thấy nhiều ngôi nhà chịu thiệt hại nặng nề sau các cuộc không kích. Đến ngày thứ 21, lực lượng Nga vẫn giữ nguyên vị trí xung quanh các thành phố lớn bao gồm cả Kyiv [2].
Hình 1. Ảnh vệ tinh tại thành phố Sumy ngày 18/7/2021 (a) và ngày 16/3/2022 (b)
3.2 Bố trí hệ thống tên lửa Patriot
Trận địa Patriot ở sân bay Zhulyany tại thủ đô Kiev, Ukraine, trong ảnh vệ tinh công bố ngày 27/10/2024 (Ảnh: Google Earth [3]).
Thiệt hại tại căn cứ không quân Belbek trên bán đảo Crimea trong ảnh công bố ngày 17/5/2024 (Ảnh: Reuters, Maxar [4]).
3.4 Ảnh vệ tinh hào, công sự
Hình ảnh do vệ tinh thương mại chụp lại cho thấy động thái củng cố phòng thủ của Nga khi Ukraine chưa có dấu hiệu giảm bớt cường độ tấn công ở vùng Kursk [5].
3.5 Hình ảnh về hàng người xếp hàng tị nạn
Hình ảnh hàng dài người tị nạn Ukraine xếp hàng ở cửa khẩu Luzhanka giữa nước này và Hungary nhìn từ vệ tinh. Theo thống kê của cơ quan Cao ủy Liên Hợp Quốc về Người tị nạn (UNHCR), hơn một triệu người Ukraine đã phải rời bỏ đất nước từ khi Nga phát động "chiến dịch quân sự đặc biệt" hôm 24/2/2022 [6].
Còn tiếp)
Tài liệu tham khảo
[1]https://vi.wikipedia.org/wiki/Chi%E1%BA%BFn_d%E1%BB%8Bch_qu%C3%A2n_s%E1%BB%B1_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t
[2] https://znews.vn/chien-su-o-ukraine-nhin-tu-anh-ve-tinh-post1303078.html
[3] https://vnexpress.net/anh-ve-tinh-tran-dia-patriot-tai-kiev-4809369.html
[4]https://vnexpress.net/anh-ve-tinh-can-cu-nga-tai-crimea-sau-khi-ukraine-tap-kich-4747130.html
[6] https://znews.vn/anh-ve-tinh-cho-thay-nhung-hang-dai-nguoi-ukraine-post1300050.html