"Chậm mà chắc" - Sự thành công của tầu vũ trụ Ấn độ đổ bộ xuống cực nam mặt trăng
"Chậm mà chắc" - Sự thành công của tầu vũ trụ Ấn độ đổ bộ xuống cực nam mặt trăng
1Công ty Cổ phần Chân Châu, Hà Nội, Việt Nam
Email tác giả liên hệ: vuvanchat@gmail.com
Tóm tắt:
Kể từ khi Liên Xô phóng vệ tinh đầu tiên của Trái đất, Mặt đã được con người thám hiểm đầu tiên ngày 13/9/1959. Sau đó cả Liên Xô, Mỹ, và sau này Trung Quốc đã liên tục phóng các con tầu vũ trụ có người lái và không có người lái đổ bộ xuống mặt trăng. Tuy nhiên hạ cánh xuống cực nam của mặt trăng vẫn còn chưa có quốc gia nào làm được. Cuối năm 2023 và đầu năm 2024 cả Ấn Độ, Nga, Mỹ, Nhật Bản đều đã phóng tầu vũ trụ lên mặt trăng, tuy nhiên tàu vũ trụ Chandrayaan-3 của Ấn Độ đã đổ bộ thành công xuống gần cực nam của Mặt Trăng - một khu vực chưa được khám phá, được mệnh danh là “vùng tối của Mặt Trăng.” Thành tích này đưa Ấn Độ trở thành quốc gia thứ tư thành công trong việc đưa tàu vũ trụ lên vệ tinh của Trái đất, sau Mỹ, Liên Xô, và Trung Quốc.
Từ khóa: Tầu vũ trụ, Mặt trăng, máy chụp ảnh, thiết bị đo đạc
"Slowly but surely" - The success of the Indian spacecraft landing on the south pole of the moon
PhD. Vu Van Chat 1*
1Chan Chau Joint Stock Company, Hanoi, Vietnam
Contact author email: vuvanchat@gmail.com
Abstract:
Since the Soviet Union launched Earth's first satellite, the Sun was first explored by humans on September 13, 1959. After that, the Soviet Union, the United States, and later China continuously launched manned and unmanned spacecraft to land on the moon. However, no country has yet been able to land on the south pole of the moon. At the end of 2023 and early 2024, India, Russia, the US, and Japan all launched spacecraft to the moon, but India's Chandrayaan-3 spacecraft successfully landed near the south pole of the Moon. - an unexplored area, known as “the dark side of the Moon.” This achievement makes India the fourth country to successfully send a spacecraft to Earth's satellite, after the United States, the Soviet Union, and China.
Keywords: GIS, Land use, Land cover, Artificial Itelligence, Google Earth Engine, RF algorithms.
1. Lịch sử thám hiểm mặt trăng
Thám hiểm mặt trăng – vệ tinh của Trái đất đến nay đã 75 năm. Theo Wikipedia [6] Hạ cánh lên Mặt trăng là sự xuất hiện của tàu vũ trụ trên bề mặt của Mặt Trăng. Điều này bao gồm cả chuyến bay vũ trụ có phi hành đoàn và robot. Vật thể nhân tạo đầu tiên chạm vào Mặt trăng là Luna 2 của Liên Xô, vào ngày 13 tháng 9 năm 1959 [3].
Tàu Apollo 11 của Hoa Kỳ là tàu không gian đầu tiên có người hạ cánh xuống Mặt Trăng vào ngày 20 tháng 7 năm 1969 [4]. Đã có 6 phi thuyền Mỹ hạ cánh xuống Mặt Trăng giữa giai đoạn 1969 và 1972, và nhiều đợt hạ cánh không có người, không có hạ cánh mềm diễn ra trong khoảng thời gian từ ngày 22 tháng 8 năm 1976 đến ngày 14 tháng 12 năm 2013.
Bản đồ các vị trí của tất cả hạ cánh mềm thành công ở phía gần của Mặt trăng cho đến nay(6)
2. Kết quả đổ bộ lên mặt trăng thời gian gần đây
Ngày 21-8-2023, Tàu Luna 25 Nga đã bị đâm vào mặt trăng
Theo Hãng tin Reuters, tên lửa Soyuz 2.1v mang theo tàu thám hiểm Mặt trăng Luna-25 đã được phóng đi từ sân bay vũ trụ Vostochny, cách Matxcơva 5.550km về phía đông. Soyuz 2.1v được phóng lúc 2h11 ngày 11-8 theo giờ địa phương, tức 6h11 cùng ngày theo giờ Việt Nam. Cơ quan vũ trụ Nga cho biết tàu đổ bộ sẽ hạ cánh xuống Mặt trăng vào ngày 23-8-2023 [8].
Cơ quan vũ trụ Nga Roscosmos thông báo mất liên lạc với tàu Luna 25 vào 18h57 ngày 19/8 theo giờ Hà Nội khi tàu gặp trục trặc trong lúc tiến vào quỹ đạo trước khi hạ cánh, Reuters đưa tin. Theo dự kiến, tàu Luna 25 sẽ hạ cánh xuống Mặt Trăng vào ngày 21/8. "Con tàu di chuyển theo quỹ đạo không thể dự đoán và ngừng hoạt động do va chạm với bề mặt Mặt Trăng" [9].
Ngày 23-8-2023, Tàu Chandrayaan-3 Ấn độ đã hạ cánh xuống cực nam mặt trăng
Sau hành trình kéo dài 40 ngày, module Vikram của tàu đổ bộ Chandrayaan-3 (Ấn Độ) đã đáp thành công xuống bề mặt Mặt Trăng vào lúc 17h45 ngày 23/8/2023 theo giờ Ấn Độ (tức 19h15 cùng ngày theo giờ Việt Nam) [10].
Ngày 20-1-2024, Tàu SLIM Nhật Bản hạ cánh bị lật ngược trên mặt trăng
Cơ quan thám hiểm hàng không vũ trụ Nhật Bản (JAXA) ngày 20-1-2024 thông báo tàu đổ bộ thông minh khảo sát Mặt trăng (SLIM) của nước này đã đáp xuống bề mặt Mặt trăng, đồng thời cho biết đang tiến hành kiểm tra tình trạng hiện tại của con tàu sau khi thiết lập được liên lạc [11].
Tuy nhiên, Tờ Japan Times dẫn lời Giám đốc dự án SLIM Shinichiro Sakai cho biết con tàu có biệt danh "tay bắn tỉa Mặt Trăng" đã gặp sự cố trong vòng 30 giây cuối cuộc hạ cánh. Một trong các động cơ ngừng hoạt động khiến nó thay vì chạm đất từ từ theo phương thẳng đứng thì bị lật ngược, chúi mũi xuống Mặt Trăng [12].
Ngày 23-2-2024, Tàu Mỹ Odysseus đã bị lật nghiêng sau khi hạ cánh
Tàu Odysseus của Intuitive Machines đi vào lịch sử khi trở thành tàu vũ trụ tư nhân đầu tiên hạ cánh nhẹ nhàng trên Mặt Trăng vào rạng sáng ngày 23/2/2024 theo giờ Hà Nội [13].
Trong cuộc họp báo với NASA vào cuối tuần này, công ty tiết lộ rằng, tàu đổ bộ của họ đã bị lật nghiêng sau khi hạ cánh nhanh hơn dự kiến, nhưng vẫn có đủ ánh sáng mặt trời để giữ cho các tấm pin mặt trời của nó được sạc [14].
3. Ảnh hưởng của đo đạc đến kết quả đổ bộ xuống mặt trăng
Theo Guardian [15] có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc hạ cánh lên mặt trăng còn rất khó khăn. Tuy nhiên Giám đốc điều hành và đồng sáng lập của Intuitive Machines - Steve Altemus - cho biết, việc phải đo đạc từ xa là nguyên nhân dẫn đến kết quả sai lầm lúc hạ cánh.
Việc hành trình kéo dài 40 ngày, module Vikram của tàu đổ bộ Chandrayaan-3 (Ấn Độ) đã đáp thành công xuống bề mặt Mặt Trăng có thể là thới gian cần thiết để đo đạc và chọn địa điểm thời gian hạ canh chính xác lên bề mặt trăng. "Chậm mà chắc" đó là sự thành công của tầu vũ trụ Ấn độ đổ bộ xuống cực nam mặt trăng. Cuộc đổ bộ của Chandrayaan-3 đặc biệt có ý nghĩa bởi trước Ấn Độ, chưa có quốc gia nào thành công trong việc hạ cánh tàu vũ trụ ở cực nam của Mặt Trăng.
Ấn Độ trở thành nước đầu tiên hạ cánh tại vùng tối của mặt trăng.
Tài liệu tham khảo
[1] “Manned Space Chronology: Apollo_11”. spaceline.org. Truy cập ngày 6 tháng 2 năm 2008.
[2] “Apollo Anniversary: Moon Landing "Inspired World"”. National Geographic. Truy cập ngày 6 tháng 2 năm 2008.
[3] “Luna 2”. NASA–NSSDC.
[4] NASA Apollo 11 40th anniversary.
[5] “Chinese spacecraft makes first landing on moon's far side”. AP NEWS. 3 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 3 tháng 1 năm 2019.
[6] https://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BA%A1_c%C3%A1nh_xu%E1%BB%91ng_M%E1%BA%B7t_Tr%C4%83ng
[7] https://tuoitre.vn/nga-phong-tau-tham-hiem-mat-trang-dau-tien-sau-47-nam-20230811070044584.htm
[8] https://vnexpress.net/tau-vu-tru-nga-dam-xuong-mat-trang-4643914.html
[10] https://vietcetera.com/vn/an-do-tro-thanh-nuoc-dau-tien-ha-canh-tai-vung-toi-cua-mat-trang
[11] https://tuoitre.vn/tau-do-bo-nhat-ban-dap-xuong-mat-trang-20240120064320252.htm
[12] https://nld.com.vn/nhat-ban-xac-nhan-tau-mat-trang-dap-lon-nguoc-co-the-chet-196240126093549652.htm
[13] https://vnexpress.net/tau-do-bo-tu-nhan-my-ha-canh-thanh-cong-tren-mat-trang-4714363.html
[14] https://laodong.vn/cong-nghe/tau-do-bo-tu-nhan-cua-my-bi-lat-khi-ha-canh-xuong-mat-trang-1307815.ldo
[15] https://vnexpress.net/tai-sao-len-mat-trang-ngay-nay-kho-hon-50-nam-truoc-4700463.html